Het leven van een jojoër

SANDRA WINK

Ha jo jo jojo wol bei jo? De Friezen onder ons snappen hem 😉 Zelf ben ik een beetje té bekend met deze term. Eigenlijk vind ik het niks. Ik associeer het met iets waar ik sinds mijn tienerjaren al mee worstel… mijn leven als jojoër.

Na een heerlijke vakantie aan het strand een paar kilootjes zwaarder? Het klinkt waarschijnlijk veel mensen bekend in de oren. Na de vakantie doe je het weer een paar weken rustig aan, je beweegt meer en vervangt een schaaltje chips voor worteltjes met hummus. En dan voel je je weer normaal. De balans terugvinden. Iedereen heeft zo zijn eigen manier.

Wat gebeurt er bij mij? Ik sla door. Maandenlang blijf ik in mijn ongezonde levensstijl hangen en vervang de schaaltjes chips met zakken chips én chocola. Ohja, en een zak snoep kan er ook nog wel bij dan. Het is toch al ‘te laat’.

Vast in een vicieuze cirkel

Hoewel ik dondersgoed weet dat ik iets moet veranderen, stop ik die gedachte ver weg en geniet ik stiekem van de ‘zorgeloze’ periode zonder dat ik na hoef te denken of ik dat taartje beter wel of niet moet laten staan. Ik sla niks af en pak iedere kans om meer te snoepen. Na verloop van tijd merk ik dat mijn broeken strakker gaan zitten en mijn gezicht boller wordt.

En dan is er dat keerpunt. Meestal plan ik het in mijn hoofd: ‘vanaf morgen gaat het roer weer om’. De broeken passen bijna niet meer en dat onderkinnetje ziet er ook niet zo charmant meer uit. Maar bovenal, ik zit totaal niet lekker in mijn vel. Letterlijk en figuurlijk. Het roer moet om.

Mijn levensstijl slaat 180 graden om en ik ga weer fanatieker sporten en mijn eetpatroon plannen. Ik heb weer controle over mijn lijf en dat voelt goed. Van drie keer in de week ga ik naar vijf keer in de week sporten en ik merk dat het verslavend wordt. Dat extra rondje hardlopen is mijn vervanging voor die zak snoep. Veel gezonder toch? Dit houd ik weken tot maanden fanatiek vol. 

Na een weekend met iets te enthousiast veel drankjes en eten voel ik me lusteloos en heb ik weinig energie. Ik ben alleen thuis en ik kijk een doelloze serie op tv. Eigenlijk wil ik mezelf nuttig maken maar mijn hoofd staat nergens anders naar. Ik bedenk me dat ik nog een zak chips in de kast heb liggen. Oké, één schaaltje dan. Ik voel me weer een beetje happy en wil het gevoel vasthouden. Nog een schaaltje. En nog een. Nu wil ik iets zoets. Chocolade. Een reepje. Twee. Drie. Het schuldgevoel sluipt er langzaam in en vervangt binnen no-time het eerdere happy gevoel. Shit. Waarom doe ik dit? Kan ik dan echt geen zelfcontrole hebben? Ik voel me slecht en weet, het is te laat. Dit gevoel kan ik maar moeilijk weer omdraaien en er volgt weer een periode van weken of maanden van slecht eten. 

Deze vicieuze cirkel van negatieve gedachten gaat door totdat er weer een keermoment komt. Voor zover ik me kan herinneren, jojo ik er op deze manier altijd op los.

Ik ben uitgespeeld

September 2018 is voor mij het toppunt, of eigenlijk dieptepunt. De weegschaal geeft 75 kilo aan. Nu is dat op zich niet heel zwaar en het valt niet in de categorie overgewicht, maar het is vooral het grote verschil ten opzichte van een jaar geleden. Nog geen jaar geleden woog ik 60 kilo. Dat is een verschil van 15 kilo in 12 maanden!

 

Ik ben er klaar mee, dat gejojo. Het maakt me onrustig en ongelukkig en ik houd er twee verschillende gaderobes aan over, een voor mijn slanke periode en een voor de pappige periodes. Ik heb genoeg zelfkennis dat ik weet waar het vandaan komt en hoe ik er vanaf kom. Niet te streng voor mezelf zijn, gewoon weer de gezonde levensstijl oppakken na een slechte dag, boeken erover lezen, gedachten opschrijven etc. etc. Ik heb alles geprobeerd en weet: dit heb ik uiteindelijk ZELF in de hand.

Maar je bent toch super sportief?! 

In de tijd dat ik in Ecuador woon is het vooral mijn Social Media die mensen doet geloven dat ik niks anders doe dan sporten. In de bergen rennen, lange hikes en vooral veel foto’s daarvan op Social Media plaatsen. Ondertussen kom ik in een periode van 6 maanden bijna 10 kilo aan. Dit is vooral te wijten aan de ruime porties die me voor lunch én diner worden voorgeschoteld en het feit dat mijn ogen altijd groter zijn dan mijn maag. Voel ik me dan ook nog een beetje sip, dan schuif ik ook nog een té groot toetje naar binnen. 

 
 

De hardloopwedstrijden worden zwaarder en de broeken strakker. Op een dag zegt de vader van Felipe op vrolijke toon tegen mij: ‘Je bent wel wat aangekomen zeker? Je bent ‘gordita’. Gordita is Spaans voor dikkertje. Het is totaal niet negatief bedoeld, in de Spaanse culturen wordt het vaak ook als aantrekkelijk gezien als je wat voller bent in plaats van ‘delgada’ (dun). Felipe heeft hier dan ook totaal geen problemen mee. Ik wel. Ik ben voor mijn gevoel weer terug bij af, terwijl ik mezelf zó had beloofd het niet meer zover te laten komen. En weer volgt een periode van strenger eten en sporten.

Fitnessheld op sokken

Fitness, ik probeer het een aantal keren in de jaren dat ik me laat verleiden door de goedkope abonnementen van Basic Fit en ik me schuldig voel dat al dat geld verdwijnt van mijn rekening zonder dat ik er ooit gebruik van maak. Mezelf motiveren om aan de gewichten te hangen en trainingsschema’s te volgen lukt me niet. Ik ontdek de virtuele lessen van Bodypump en Spinning waar ik een lange tijd gebruik van maak tijdens de periodes dat de kilo’s eraf vliegen.

In Ecuador ben ik vastbesloten om fitness echt uit te proberen. Drie keer per week. Volgens een schema en met een trainer. Super gemotiveerd meld ik me aan bij een sportschool waar de spierhulken zichzelf vol bewondering aanstaren in de spiegels tijdens het omhoog huffen van een onmogelijk zwaar gewicht. Oké, dat is absoluut niet mijn doel, maar een beetje strakker en sterker zijn is wel fijn. Ik ben dankbaar voor de hulp van de trainer die me heel wat ongemakkelijke momenten bespaart op de fitnessapparaten waar ik totaal geen weet van heb. Na een paar maanden merk ik dat ik sterker word en zie ik daar nu een mini bicep? 

Inmiddels ken ik alle fitnessapparaten en laat de trainer mij met rust. De motivatie komt nu op mezelf aan. En daar gaat het uiteindelijk weer mis. Ik kom steeds minder vaak opdagen in de sportschool en verval weer in een ongezond patroon.

Structuur doet wonderen

Ik heb een bewogen jaar achter de rug en dat heeft ook zeker effect gehad op mijn lichaam. Wederom een volle backpack in kilo’s in een jaar erbij verzameld. De vele reizen en het overal en nergens wonen zorgt voor een verward eetpatroon en totaal geen structuur in mijn leven. Daar komt bij dat werken in een bakkerij op Vlieland waar iedere dag de heerlijkste broodjes en gebakjes voor je neus staan niet de meest motiverende manier is om je gezonde levensstijl weer op te pakken.

De verhuizing naar een eigen plekje in Groningen en een vaste baan zijn al twee essentiële ingrediënten geweest voor de opbouw van een gezonde levensstijl. Voorheen kreeg ik al rillingen bij de gedachte aan een van 9 tot 5 baan van maandag tot en met vrijdag. Nu geniet ik ontzettend van deze structuur. Doordeweeks weet ik wat ik ga eten. En die planning voelt goed, want het zorgt ervoor dat ik mijn gedachten op andere dingen kan richten in plaats van te bedenken wat ik wil of niet mag eten. 

En… I love foodpreppen! Wat een uitvinding. Het geeft een ontzettend goed gevoel dat de vriezer uitpuilt van de bakjes met smaakvolle, zelfgemaakte gerechten, wetende dat je de komende weken geen keuzestress krijgt over wat je moet eten.

Maak een kerngewoonte

Structuur in sporten is net zo belangrijk als structuur in eten. Mij kennende sla ik weer op hol en wil ik alle sporten beoefenen. Naast elke dag hardlopen wil ik yoga doen, salsa lessen volgen en zweten op een spinningfiets. O, en eigenlijk wil ik ook krachttraining doen om sterker te worden. De opeenstapeling van eisen aan mezelf zorgt er weer voor dat de motivatie langzaam weer afbrokkelt omdat deze onrealistische doelen nooit behaald kunnen worden.

Het besluit is gemaakt: ik heb één kerngewoonte nodig. Eén basissport. Alle dingen die ik daaromheen doe zijn extra. Heb ik zin om te gaan hardlopen op een zonnige dag, dan doe ik dat. Kijk ik liever Netflix in mijn pyama onder de dekens, dan doe ik dat. Zolang de kerngewoonte maar hetzelfde blijft. En dat is twee keer een 60 minuten durende zogenaamde workout of the day in een CrossFit box. Kort geleden zijn Minke en ik begonnen met deze, noem het maar gerust terror sport.

Wat is CrossFit?

CrossFit valt als trainingsvorm onder fitness, maar gaat veel verder dan alleen vet verbranden of spiermassa opbouwen. Het is een combinatie van gewichtheffen, powerliften, gymnastiek en atletiek. Denk aan in touwen klimmen, aan ringen hangen en gewichten tillen. Naast krachttraining werk je aan je uithoudingsvermogen en je mobiliteit. Een perfecte combinatie om te werken aan je hele lichaam.

 

CrossFit challenge

En here we go, de eerste les CrossFit bij CrossFit Noord in Groningen. We volgen eerst een introductie cursus van twee weken, want al die termen als WODs, snatches, pistol squats en down unders leer je niet in één dag. We zijn zo zenuwachtig als pubers die voor het eerst naar de middelbare school gaan. Vallen we wel goed in de groep? Zijn we niet de grootste nerds hier? Houden we het wel vol? De CrossFit box ziet eruit als een gymzaal van vroeger, waar ik me altijd met veel tegenzin naar binnen moest slepen.

Een training bestaat ten eerste uit een warming-up. Vervolgens krijg je een stukje technische vaardigheden. Hier worden de CrossFit bewegingen uitgelegd en geoefend zodat je alles goed en veilig uit kunt voeren om blessures te voorkomen. Na het technische gedeelte volgt vaak een intensieve training van 10 à 20 minuten. Dit wordt de “workout of the day” (WOD) genoemd. Dit is ook vaak het heftigste gedeelte. Maar bovenal, zó motiverend! Terwijl je traint een groep van mensen met allemaal verschillende niveaus weet je, iedereen heeft het zwaar. En iedereen geeft alles. Dus dan doe jij dat automatisch ook. En dat de trainers ondertussen om je heen staan te brullen zorgt er ook voor dat je echt je grenzen op zoekt. Voor mij de perfecte sport. Een combinatie van het community gevoel, persoonlijke begeleiding (je hebt eigenlijk gewoon een personal trainer!) en hele afwisselende lessen. Ik ben om.

 

Terugval is normaal

Na een terror workout in de CrossFit box waarbij mijn lunch aan het bedenken is of die nog in mijn maag wil blijven kom ik kapot thuis. Ik ben te onrustig om te slapen, maar te uitgeteld om nog iets te doen. De verveling slaat toe en al snel werk ik alles naar binnen wat ik zie. Een half uur later lig ik met een vol schuldgevoel op bed. Aaargh, de hele training voor niks geweest. 

Een terugval is heel normaal. De kunst is om gewoon door te gaan met je levensstijl zonder het bij de pakken neer te zetten. Hier zit ik zelf nog vaak mee in de knoei, maar toch gaat het stapje bij beetje beter. 

Doel is niet afvallen, doel is balans! In plaats van twee gaderobes voor mijn twee uiterste lijven wil mijn minimalistische ik terug naar één gaderobe. Extreem afvallen is echt niet nodig, zolang er maar balans is en ik eindelijk afscheid kan nemen van dat frustrerende jojo spel wat ik maar niet kan uitspelen.

Ik ben erg benieuwd wat CrossFit voor mijn lichaam en mijn conditie gaat doen. De CrossFit challenge gaat in ieder geval voor de komende 10 maanden in en ik ga de progressie bijhouden met Minke 😉