Vrijwilligerswerk in Peru

SANDRA WINK

Na een actief en druk weekend vol met tours begint voor mij op maandag de ‘normale’ werkweek. Ik wacht in het ochtendzonnetje op de patio op Boris die me vandaag meeneemt naar een aantal projecten. De projectbezoeken zien er grofweg als volgt uit: eerst een interview met de directeur of coördinator van het project en daarna tijd voor foto’s maken voor de website. We bezoeken een school voor kinderen met een handicap, zoals doven en slechthorenden. We lopen een lokaal binnen en de kinderen stellen zich heel netjes voor met handgebaren. Zo knap! In een ander lokaal met zo’n 12 kinderen met een verstandelijke beperking staat één juffrouw. Het is ongelooflijk om te zien hoe ze de groep bij elkaar houdt. Echt diep respect voor haar. Ze is erg dankbaar dat ik er ben en hoopt dat er meer vrijwilligers komen helpen. Dit is zo’n project waar je direct aan ziet dat ze alle extra handen kunnen gebruiken.

We bezoeken een polikliniek waar het kleine vrouwtje ons uitgebreid vertelt over de kliniek en ons alles laat zien. Maar dan ook echt álles. Als we door de kliniek lopen gooit ze zo deur voor deur open zodat we iedere keer middenin een tandarts- of doktersbehandeling staan. Ik mag overal foto’s van maken. Iedereen verwelkomt ons hartelijk, inclusief de patiënten die met open mond of omhoog getrokken shirt erbij liggen. Zo grappig. Ik ben nog nooit zo hartelijk ontvangen. Een memorabel bezoekje dit.

Ik besluit te lunchen bij Chalca restaurante, waar het eten niet geweldig is maar waar je heerlijk kunt zitten op een rustige patio. Zo blijf ik dan ook de rest van de middag vastgeplakt aan de bank en lees ik zorgvuldig de Lonely Planets door.

Refugio de los perros

Het hondenproject is alleen in de ochtend en ik help dan ook vanaf dinsdagochtend mee. Samen met Louise, een vrijwilligster/mede hondenliefhebber uit Denemarken, helpen we Anyelo met het ochtendritueel. We staan om 9.30 nog buiten het hek te wachten als de honden al enthousiast beginnen te blaffen. En dat zijn er veel. Maar liefst 75 honden heeft Anyelo op dit moment in zijn dierenopvang. Klinkt veel, maar als je je bedenkt dat er alleen al 30.000 straathonden zijn in Cusco, dan valt dit nog mee. Anyelo is een dierenliefhebber met heel zijn hart en neemt alleen de honden mee het asiel in die in nood zijn. Aangereden honden, vergiftigde honden omdat hun baasje van ze af wilde, honden die door hun baasje ernstig zijn mishandeld of puppy’s die in een zak zijn gestopt om de rivier in te smijten. Iedere hond heeft zijn eigen verhaal. En naam. Zoals Gringa, Valiente en Peluche. En allemaal zijn ze zo gelukkig in het asiel. Ze laten het duidelijk merken dat ze dankbaar zijn dat ze nu een veel betere plek hebben. Natuurlijk is de ideale oplossing dat ze worden geadopteerd en alle liefde van de wereld krijgen, maar uiteindelijk komen er meer honden binnen dan weer naar buiten. Veel Peruanen kopen een hond alsof het een kledingstuk is. Leuk en schattig als het nieuw is, vooral als ze nog puppy zijn, maar zodra een hond ouder is of er niet zoveel meer aan is dan wordt ie letterlijk weggegooid.

Het werk in het asiel is routinewerk. Niet alle honden kunnen tegelijkertijd uit hun hok gehaald worden dus laten we ze om de beurt vrij. Hok schoonmaken, drink en voerbakken schoonmaken en opnieuw vullen. Ondertussen sprinten de honden langs je en springen ze dolenthousiast op je. Allemaal willen ze een stukje aandacht. Aan liefde krijg geen tekort hier. Ze weten precies welke voerbak van hen is en het leukste moment is dan ook om ze gelukkig te maken met een bak vol brokken en rijstepap 🙂

Het dierenasiel stelt qua uiterlijk niet veel voor. Anyelo probeert met de weinige materialen die hij heeft toch een creatieve oplossing te bedenken. Zo drinken de honden water uit afgeknauwde emmers en hebben sommigen de luxe van een oude badkuip als mand. Er is veel stof, wat het werken soms wel wat lastig maakt. En speeltjes? Dat kennen ze niet, op lege plastic flessen na.

Meer projectbezoeken

Alsof ik door een modderpoel heb gerold kom ik na 3 uurtjes werken weer terug. Een lunch en een douche later ben ik klaar voor nieuwe projectbezoeken. Een reisbureau, naschoolse kinderopvang, tienermoederproject en een ouderencentrum, van alles komt er voorbij in de dagen die volgen. Het is vermoeiend tussen het werken in het asiel door, maar het geeft ook ontzettend veel voldoening. De coördinators zijn stuk voor stuk gepassioneerd over hun projecten en de kinderen en ouderen zijn erg nieuwsgierig en dankbaar.

We hebben een planning met wanneer we welke projecten bezoeken, maar komen er in werkelijkheid achter dat het iets te enthousiast ingepland is. De reistijd tussen de projecten is langer dan we dachten en de bezoeken zelf lopen ook erg uit. Uiteindelijk lukt het ons maximaal 1-3 projecten op een dag te bezoeken. In totaal zijn het zo’n 17 projecten om te bekijken, waarvan er heel veel naar volgende week zijn verplaatst.

Noodle feest en Peruaans eten

Gedurende de eerste twee weken in Peru woon ik boven de Spaanse school, samen met een handjevol andere vrijwilligers. Ik heb een eigen kamer en deel de badkamer en keuken. Eén vrijwilliger is voor iedereen een raadsel, want deze jongen zit dagenlang op zijn kamer, komt de deur alleen maar uit voor eten en is al tijden niet meer naar zijn project geweest. En… hij is gek op noodles. Iedere dag is het weer hetzelfde feest, overal liggen slierten noodles. Maar niet een beetje, echt óveral. Op de vloer, tafel, aanrecht en alle resten in de gootsteen. Ik word er helemaal kriegel van. Hoe vaak hij er ook op wordt aangesproken, er verandert weinig. Toppunt is wanneer zelfs de badkamer eronder zit, na een avondje teveel noodles geloof ik… Echt verschrikkelijk. Ik weet wel, ik eet nooit meer noodles.

Gelukkig is er genoeg lekkers buiten de deur. Mijn favoriete lunchplek is Maway, die ik per toeval tegenkom omdat er zoveel locals zitten. Dat moet wel goed zijn! En het beste is nog dat ze ook een vegetarisch menú del día hebben. Voor nog geen 6 soles (= €1,50) heb je hier een grote kom soep, een hoofdmaaltijd, salade om te pakken, een klein toetje en een glas drinken.

Volgens Boris zijn de picarones een typische snack in Peru. Die moet ik uitproberen! Een soort donut van tarwemeel gemengd met pompoen, gefrituurd in de pan. Ik neem een hap en denk direct aan oudjaarsdag. Dit smaakt naar oliebollen en appelbeignets. Lekker! Vrijdag gaan Boris en ik weer als afsluiter van de week.

Toeristen festijn in Maras en Moray

Zaterdag begint mijn dag alweer vroeg met een tour naar de Inca ruïnes en terrassen waar zout wordt gewonnen. In een grote toeristenbus worden we van de ene naar de andere plek vervoerd. Overal waar we stoppen word je op een indirecte manier gepusht om je geld uit te geven. Of het nu alpaca sjaals, chocolade met zout of coca snoepjes zijn. Zelfs voor de bezienswaardigheden betaal je nog eens extra entreegelden. Ik zal eerlijk zijn, deze tour is niet echt de moeite (en je geld) waard. Mocht je toch graag willen gaan, de leukste manier om deze tour te doen is met een quad. Van anderen hoor ik hele goede verhalen hierover!

Na een rustige zondag begint maandag mijn ‘werkweek’ weer. Het is een nationale feestdag vandaag, dus veel projecten kunnen niet bezocht worden. Wél kunnen Boris en ik naar het refugio de los animales, een dierenproject iets buiten Cusco. Huisgenootje en stagiaire Jade gaat ook mee. Zonder verwachtingen stappen we het busje uit langs de weg in the middle of nowhere. Een kleurrijke muur groet ons aan de overkant en zodra we naar binnen lopen komen we ogen tekort. Lama’s, alpaca’s, grote condors, papegaaien, wilde katten, aapjes en zelfs beren. De eigenaar leidt ons rond en vertelt over bijna elk dier zijn eigen verhaal. Bijvoorbeeld Beer Coco. Ze zat 6 jaar lang in een klein hokje opgesloten als huisdier van een rijke Chinees. Of de papegaaien waar de veren uitgeplukt zijn of de snavels afgeknipt omdat dit geld waard is. Hier krijgen ze snavel protheses, en dit wordt betaald met de donaties en het entreegeld van bezoekers. Ook krijgen ze alle liefde van vrijwilligers om weer te kunnen herstellen. De dieren die na herstel in het wild kunnen overleven, worden weer vrijgelaten. We mogen een kijkje nemen in sommige hokken, heel bijzonder om deze dieren van zo dichtbij te zien. Zeker een van mijn favoriete projecten!

Samen met mijn huisgenoten eten we op de ‘lokale’ markt San Blas. Er is zelfs een veganistisch gedeelte! Ongelooflijk hoe het toerisme hier al zo is geïntegreerd. Ik weet eigenlijk niet echt wat ik ervan moet denken. We kiezen uiteindelijk het kraampje waar de meeste locals zitten en genieten van een tortilla met groenten voor nog geen €1,50. Ik verhuis die middag ook van kamer binnen het appartement en kijk uiteindelijk zonsondergang op het centrale plein Plaza de Armas.

Interviews en kiekjes

De dagen die volgen zijn pittig. Dinsdag bezoek ik zo’n 5 projecten, waaronder een aantal scholen en ziekenhuizen. Helaas zijn er niet overal vrijwilligers voor de foto’s of een coördinator om te interviewen, waardoor het een beetje voelt als een verspilde dag. Ik besluit daarom op een andere dag met een van de stagiaires mee te gaan naar hetzelfde ziekenhuis. Een ervaring die ik niet wilde missen! Ik loop mee op de kraamafdeling en kijk mee bij de pasgeboren baby’s die na een week of twee weer op controle komen. Ze worden gewogen en opgemeten. Zulke ieniemienie baby’s heb ik nog nooit gezien. Echt zó schattig!

Naast ziekenhuizen bezoek ik hele leuke naschoolse opvang projecten, maar ook heftige projecten zoals een opvang voor verslaafden. Eén schoolproject was bijna onmogelijk te vinden, na een uur zoeken door een bergachtige wijk vinden we het schooltje half verstopt onder een trap. We lopen naar binnen en komen in een donker hol terecht met geen kinderen en een ongeïnteresseerde juf. Hmm.. ik weet niet of dit project wel de moeite waard is. Gelukkig zijn er genoeg andere top projecten!

Benno’s knuffelen

Vanaf woensdag heb ik weer tijd om mee te helpen in het hondenasiel. Ik merk nu al dat ik gehecht raak aan de honden, ik heb ze écht gemist. Als het kon, had ik er zeker een willen adopteren. Maar mijn leven is op dit moment iets te instabiel daarvoor 😉 De projectbezoeken plan ik om het werken heen. Meestal begint de dag met een projectbezoek, reis ik daarna naar de hondjes toe, lunch ik weer in het centrum en bezoek ik ’s middags nog twee of drie projecten. Op de laatste dag geef ik elke hond een dikke knuffel en ook Anyelo, de eigenaar met een hart van goud. Ongelooflijk om te zien hoe iemand zijn leven zo erg om het welzijn van de honden laat draaien.

Nu écht rondreizen!

Het zit erop, alle projecten zijn bezocht, de honden in het asiel hebben hun portie liefde van mijn kant ontvangen en ik heb Cusco nu wel gezien. Na twee weken is het tijd om verder te gaan. Ik eet nog met de meiden van het huis een heerlijke vegetarische burger en heb op vrijdagavond de briefing met de gids. Wat ik ga doen? Een 4-daagse hike naar Machu Picchu, waarbij ik in de bergen ga slapen, door regenwoud ga hiken en als eindbestemming Machu Picchu mag bewonderen! De Salkantay trekking is pittig, maar wordt zeker weten helemaal geweldig! Ik heb er onwijs veel zin in. Wordt vervolgd…