Nederland vs. Ecuador deel I
SANDRA WINK
Inmiddels woon ik bij elkaar opgeteld alweer zo’n 1,5 jaar in Ecuador. Van Quito naar de Galapagos, af en toe naar Nederland en waar het kan een nieuwe bestemming ontdekken. Mijn basis ligt nu echt in Ecuador. Hier heb ik mijn werk, vrienden, woon ik samen met Felipe en ben ik helemaal opgenomen in zijn familie 🙂 Het enige wat ik hier vooral mis is mijn eigen familie, vandaar dat een bezoekje aan Nederland af en toe ook niet mag ontbreken. Gelukkig kan dit ook in combinatie met mijn werk!
Het valt het me iedere keer weer op hoeveel Ecuador en Nederland verschillen van elkaar. Dingen die voor mij vanzelfsprekend zijn als Nederlandse, zijn in Ecuador weer heel vreemd. Ik vind het ontzettend leuk om van de Ecuadoriaanse cultuur te leren, maar ook om met andere ogen naar mijn eigen cultuur te kijken. Hoewel het er in werkelijkheid veel meer zijn, heb ik de 10 grootste verschillen tussen Ecuador en Nederland op een rijtje gezet 🙂 In dit deel de eerste vijf verschillen.
Soep, rijst en kip vs. boterham met kaas
In plaats van een trommeltje vol met boterhammen mee te nemen naar het werk, neem je in Ecuador de tijd om uitgebreid te lunchen. Veel van mijn collega’s nemen hun eigen complete maaltijd mee naar kantoor, wat zorgt voor wachtrijen voor de magnetron om de lunch op te warmen. Meestal eet ik buiten de deur. Voor zo’n 3 dollar krijg je een complete drie gangen lunch. Vooraf altijd een soepje, daarna keuze uit een hoofdgerecht (meestal vlees of kip met rijst en een beetje salade), een mini dessert en een jugo naar keus (fruitsap). Rollend keren we dan terug naar kantoor om bij te komen van de lunch en de laatste uurtjes te werken.
In Nederland is in tegenstelling tot Ecuador het avondeten de grootste maaltijd van de dag. Aardappels, vlees maar vooral veel groenten vormen ons avondeten. Tijdens de wintermaanden zijn de stamppotten mijn favoriet, iets wat absoluut onbekend terrein is voor Ecuador. Ook zijn we echte broodliefhebbers en zuivelfreaks. Kaas, melk en yoghurt is iets wat onmisbaar is in ons eetpatroon.
Het belangrijkste element in de Ecuadoraanse maaltijd is vlees. Daarnaast bevat een typische maaltijd rijst, salade, mais, bonen, een stuk avocado en een gebakken banaan. De Ecuadoriaanse keuken kent ook veel invloeden vanuit Amerika, porties zijn groter en Ecuadorianen drinken veel frisdrank. Daarnaast is suiker een must in koffie, thee of smoothies. Ook veel gefrituurde snacks, zelfs in de ochtend!
Tijd doorbrengen met familie gaat in Ecuador hand in hand met uitgebreid eten. Het is voor mij dan ook niet meer dan normaal om op zondagmiddag uitgebreid te lunchen met de familie van Felipe. Iedere regio in Ecuador heeft zijn eigen specialiteit en je merkt dat hier een echte eetcultuur is. Je maakt me vooral heel gelukkig met de overheerlijke gerechten van de kust, zoals camarones de encocado (garnalen in kokossaus). De gerechten uit verschillende regio’s lopen erg uiteen en de gekste gerechten komen voorbij. Van varkensharten tot koeiendarmen, cavia’s op een stokje en varkensbloed in de soep, je kunt het zo gek niet bedenken, ze eten het. Minder choquerend en veel lekkerder is de diversiteit in fruit in Ecuador. Ik heb lang niet alle soorten al geprobeerd, maar de chirimoya is mijn favoriet tot nu toe. Nederland daarentegen blijft wel altijd mijn nummer een in groente. Ieder seizoen heeft zijn specialiteiten in groenten!
Vier seizoenen vs. het hele jaar door lente
In Nederland kennen we een lange winter, vrolijke lente, natte zomer en regenachtige herfst. Voorheen kon ik altijd slecht tegen de wintermaanden, ik kon niet wachten tot de zomer weer begon. Gelukkig is dat veranderd, ik kan alle seizoenen nu zo erg waarderen omdat ik ze gewoonweg niet meer heb ik Ecuador.
Quito ligt recht op de evenaar. Bloedjewarm daar zou je denken, maar omdat de stad op bijna drie kilometer hoogte ligt, is het hier in de bergen veelal hetzelfde weer. Men zegt ook wel dat we hier een eeuwige lente hebben. De zon gaat altijd op om 06.00 op en om 18.00 weer onder. Wel kan het heel wisselvallig zijn, we kennen vier seizoenen in een dag. De dag begint met de lente, in de loop van de dag wordt het zomer, in de namiddag is het herfst en ’s nachts is het winter. Temperaturen kennen hier behoorlijke uitschieters, van 5 graden in de nacht tot 30+ overdag. De beste manier om in Quito te overleven is door in laagjes te werken wat kleding betreft, en ALTIJD een paraplu bij je hebben. Iedereen zegt dat het in Nederland veel regent, maar als het in Quito eenmaal losgaat veranderen de straten binnen no-time in rivieren en was die vijf minuten wandeling naar de supermarkt zonder paraplu toch niet zo’n goed idee (ik spreek uit ervaring).
Het grootste nadeel aan de lange wintermaanden in Nederland vind ik de donkere dagen. In tegenstelling tot Ecuador schijnt de zon altijd in de ochtend, en heb ik dan ook totaal geen moeite om op te staan in de ochtend. De donkere dagen in Nederland kennen dan wel weer de gezellige en knusse dagen binnenshuis met de houtkachel aan. Na een koude wandeling buiten kun je lekker opwarmen met chocolademelk voor de kachel. In Quito is een verwarming niet noodzakelijk en dit ontbreekt dan ook in vrijwel alle huizen. Dat betekent dat het binnen soms kouder is dan buiten! De oplossing: dikke sloffen aan en onder vijf dekens slapen.
Zingen en salsa dansen vs. verplicht in de kring zitten
Het is niet altijd zo, maar je verjaardag vieren met familie in Nederland kan een behoorlijk stroeve bedoeling zijn. Je zit met z’n allen in een kring, eet een tompouce of oranjekoek en praat eigenlijk alleen met degene die links en rechts van je zitten. In Ecuador merkte ik al snel dat ze elke gelegenheid aanpakken om te gaan zingen of dansen tijdens verplichte familiebijeenkomsten. En dat zijn er veel, want familie hier het aller belangrijkste en er is bijna iedere week wel een familiegelegenheid.
Ik liep tegen dit cultuurverschil aan toen ik de eerste verjaardag van iemand ging vieren in Ecuador. De struggle begon toen ik naar een verjaardagskaart zocht. In een boekwinkel, daar moeten wel kaarten te vinden zijn. Maar nee, uiteindelijk kwam ik na heel veel rondvragen bij de apotheek uit waar ze me een stapeltje kaarten lieten zien waar het stof vanaf geblazen moest worden. Oké, het is duidelijk dat verjaardagskaarten iets heel typisch Nederlands zijn, net zoals verjaardagskalenders die in het toilet hangen, maar dat is een ander verhaal. Geen verjaardagskaarten, maar dan wel taart? Gelukkig, een moment van herkenning, dat is wel hetzelfde hier in Ecuador. Traditie is dan wel dat je gezicht in de taart geduwd wordt op het moment dat er voor je wordt gezongen. Zonde van de taart, denk ik dan, want deze wordt vervolgens niet opgegeten. Gelukkig is er meestal een back-up taart om wel op te eten.
Een verjaardag met vrienden vieren in Ecuador is, laten we zeggen, best zwaar. Om de vijf minuten wordt er wel door iemand ‘Que viva el cumpleañero!’ geschreeuwd en hoppa, je moet weer drinken. Dit gaat zo de hele avond door. Wat ik echt geweldig vind aan verjaardagen vieren in Ecuador is dat de we-gaan-allemaal-in-een-ronde-kring-zitten-en-ons-verplicht-voelen hier absoluut niet bestaat. In plaats daarvan gaat de muziek aan en gaat iedereen salsa dansen, inclusief moeders, oudtantes en grootouders!
’s Avonds de hort op vs. ’s avonds de deur op slot
’s Nachts in je eentje over straat lopen? Ho maar! In Quito is dat echt een no-go. Laatst is mijn collega nog beroofd van al zijn spullen, terwijl hij niet eens alleen was. Maar als iemand een mes of pistool op je richt ben je machteloos en kun je het beste alles afgeven. Een andere collega (ook een Nederlander) vertelde me dat als je hier lang genoeg woont het sowieso wel een keer gebeurd. Dat geeft me wel de rillingen, ik hoop oprecht dat het mij nooit overkomt. Je bent als buitenlander nu eenmaal een makkelijke prooi.
Ik heb wel een tijdje gehad dat ik lakser was en met mijn telefoon in mijn hand op straat liep, zoals ook de meeste locals doen. Op een ochtend liep ik naar mijn werk en in een drukke straat met verkeer en veel mensen kwam een malloot op me af die mijn telefoon uit mijn handen wilde stelen. Ik schrok me kapot en sloeg hem weg met mijn tas. Mensen op straat zagen het gebeuren, maar niemand deed wat. Heel bizar. Dat kun je je niet voorstellen in Nederland! In Nederland kun je ook prima ’s avonds laat rondfietsen, in de bus of trein je tas naast je neerzetten en met je telefoon in je hand op straat lopen. Hier kijk je toch altijd over je schouder als je alleen op straat loopt. Maar ik moet zeggen, je went er ook wel aan. Waar ik in Nederland een portemonnee vol met pasjes en geld meeneem, neem ik hier per dag mee wat ik nodig heb. Buiten de stad is het trouwens een stuk veiliger, en op de Galapagos eilanden al helemaal! Waar je in Nederland je fiets met honderd sloten en kettingen moet vastmaken, is het op de Galapagos niet eens nodig om je fiets op slot te doen. Zo ver komen ze toch niet met je fiets 🙂
Collectivisme vs. individualisme
Eén van de grootste verschillen die ik tussen Ecuador en Nederland zie is de manier van opvoeding en educatie. Om het simpel te zeggen, Ecuador heeft een wij-cultuur en Nederland een ik-cultuur. Al van jongs af aan wordt ons geleerd om als ‘ik’ over jezelf na te denken. Iedereen hoort een eigen mening te hebben, en dit wordt ook gezien als een goede karaktereigenschap van een eerlijk persoon. In de Nederlandse samenleving worden we gestimuleerd om ‘zelfverwezenlijking’ te bereiken, het beste uit onszelf te halen.
Hoe anders dat in Ecuador is! De familie banden staan hier centraal. Familie gaat voor alles, dus ook voor het belang van het individu. Ik zie dit terug in de opvoeding bij Ecuadorianen, kinderen blijven vaak tot op het moment dat ze gaan trouwen thuis wonen. De traditionele verdeling tussen man en vrouw is hier ook nog heel erg zichtbaar. Ook ontmoet ik elke week wel weer een nieuw familielid, een nicht van de achterneef van de nicht van de oom van de tante van die en die en ga zo maar door. Ik onthoud het lang niet allemaal. Maar goed, de familiefeesten zijn dan wel weer erg gezellig met zoveel familieleden 😉