Het Elfstedenpad in 11 etappes + kamperen
MINKE WINK
‘It giet oan’, de legendarische en vaak geciteerde woorden waarmee Henk Kroes in 1997 het doorgaan van de beroemde Elfstedentocht aankondigde. Vanuit Leeuwarden door alle Friese Elfsteden weer terug naar Leeuwarden, deze tocht werd al schaatsend door duizenden deelnemers voltooid wanneer er genoeg strenge vorst was om dit mogelijk te maken.
In plaats van de Friese doorlopers trekken wij de wandelschoenen aan en volgen we het Elfstedenpad langs de 11 Friese steden. Deze wandelroute van 283 kilometer volgt zoveel mogelijk het parcours van de beroemde schaatstocht en zit bomvol natuur en historie. Het Elfstedenpad bestaat officieel uit 15 etappes die je allemaal achter elkaar kunt lopen. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de etappes te verspreiden en steeds een weekend of een paar dagen te lopen. Aan het begin en einde van elke etappe zijn openbaar vervoer mogelijkheden in de buurt.
Het Elfstedenpad is een van de 21 streekpaden in Nederland. Dit zijn wandelroutes van 80 tot 365 kilometer in een bepaalde regio. Je herkent deze aan de geel-witte markering op bomen, verkeersborden en paaltjes. Het Elfstedenpad staat niet overal even goed aangegeven en het is daarom aan te raden om de routekaarten via de website van Wandelnet op je telefoon te downloaden. Daarnaast kun je ook het Elfstedenpad wandelboekje meenemen voor de route en extra achtergrond informatie.
Samen met vriendin Linda (en zusje Sandra) loop ik het Elfstedenpad in de zomer. We zijn afhankelijk van campings (die niet altijd op het begin- of eindpunt van de etappe te vinden zijn) en hebben het Elfstedenpad opgedeeld in 11 etappes. Deze 11 etappes lopen we achter elkaar in 11 dagen. In deze blog deel ik mijn ervaringen en onze etappes. Ben je ook van plan om het Elfstedenpad te gaan lopen en wil je graag kamperen? Dan kun je deze etappes aanhouden. Per etappe deel ik de camping waar we hebben overnacht en het aantal gelopen kilometers.
Dag 1: Leeuwarden – Easterwierrum (26km)
We laten onze kaart stempelen bij het VVV kantoor tegenover de iconische scheve Oldehove toren en gaan op pad. De eerste kilometers zijn we vooral bezig met de stad uitkomen langs sfeerloos industriegebied. Daarna wordt het beter. Het eerste dorpje dat we passeren is Deinum met zijn bijzondere kerk met opvallende uivormige torenspits. Vervolgens lopen we naar het dorpje Boksum waar we in de plaatselijke kerk het interieur bewonderen onder het genot van een bakje zelf gezette Senseo koffie. Even een rustmomentje pakken. We lopen weer verder langs weilanden en boerderijen tot we op een stalen constructie stuiten in het dorpje Bears. We klimmen erin en genieten van het uitzicht op het Friese platteland. Na een korte pauze lopen we via Jorwert en Mantgum naar een fijne camping aan het water in Easterwierrum. Al met al een prima eerste dagje. Behalve het eerste stuk industrie in Leeuwarden is het een verrassend mooie etappe.
Camping de Dille in Easterwierrum
Dag 2: Easterwierrum – IJlst (18km)
De volgende ochtend gaan we weer vroeg op pad. We lopen kilometers over rustige fietspaden langs het Zwette kanaal naar het eerste dorpje Boazum. Helaas is het enige café in dit dorp nog dicht en we lopen dan ook gelijk maar verder naar het volgende dorpje Scharnegoutum. Bij de plaatselijke bakker ploffen we neer op het terras voor een welverdiend kopje koffie. Als we daarna weer verder lopen zijn we al snel in Sneek. Langs het water lopen we naar het centrum waar we op mijn favoriete terras Bij Fier een plekje zoeken in de schaduw. We genieten van een speciaalbiertje en aanschouwen de vele bootjes die langsvaren. De laatste kilometers zijn pittig door de brandende zon. We zijn blij als de molen van IJlst in zicht is en we hiermee onze eindbestemming voor vandaag bereiken.
Omdat ik zelf in IJlst woon, slaap ik vannacht in mijn eigen bed. Helaas is er geen camping in IJlst, maar je kunt deze etappe ook een paar kilometer eerder eindigen en je tentje neerzetten bij Camping de Domp in Sneek. Of je loopt nog 10 kilometer door naar Woudsend voor Camping & Jachthaven de Rakken.
Dag 3: IJlst – Balk (20km)
Vandaag lopen we de minst aantrekkelijke etappe van het Elfstedenpad. Over een boerenweg lopen we naar het dorpje Jutrijp. Vanaf hier lopen we over een hele lange eentonige weg (naast de autoweg) via Hommerts naar Woudsend. In dit kleine dorpje genieten we van een bakje koffie bij de bakker. Daarna lopen we weer verder richting Balk. Alleen de laatste kilometers zijn wel echt mooi. We lopen over een fietspad langs het water tot we bij het strandpaviljoen Badmeester Keimpe in Balk aankomen. Tijd voor een biertje op het terras als afsluiter van deze etappe!
Camping de Jachtlusthoeve in Wijckel.
Dag 4: Balk – Rijs (28km)
We laten Balk achter ons en lopen via Wyckel naar de volgende Elfstedenstad, de kleinste van allemaal. We zijn al heel vroeg in het charmante Sloten en helaas is alles er nog dicht. Via de andere kant lopen we het dorp weer uit, terug naar Wyckel. Na deze lus wandelen we verder door de bossen van Gaasterland tot we de knusse dorpsstraat van Oudemirdum bereiken. Hier ploffen we neer op een terras voor een heerlijk koud biertje. Hierna is het nog maar een paar kilometer door het bos lopen tot onze slaapplek naast het Rijsterbos.
Camping Rijsterbos in Rijs
Dag 5: Rijs – Hindeloopen (24km)
Dit is een van mijn favoriete plekken in Friesland. De wandeling door het Rijsterbos en langs het Mirnster klif brengen herinneringen van vroeger naar boven. We passeren het kleinste vissershaventje van Europa in Laaksum. Na een korte stop lopen we verder tot we in de volgende Elfstedenstad Stavoren aankomen. In de haven die uitkijkt op een aantal kleurrijke huizen halen we onze stempel bij de VVV en pauzeren we bij de bijzondere vis fontein. Vanuit Stavoren lopen we over de zeedijk tussen de schapen naar Hindeloopen. Moe en voldaan komen we uiteindelijk aan op de camping die net buiten het stadje ligt. We zetten de tent op, springen onder de koude douche en gaan daarna naar het centrum voor pannenkoeken bij de Friese Doorloper. Een aanrader!
Camping Hindeloopen in Hindeloopen
Dag 6: Hindeloopen – Bolsward (29km)
Na een laatste blik op het pittoreske centrum van Hindeloopen gaan we verder richting Workum. We lopen over de dijk langs verbaasde schapen en proberen ondertussen de schapenpoep te ontwijken. Het is nu al een heerlijke wandeling. We komen al vroeg aan in Workum en kunnen gelukkig bij Hotel Workum al op het terras genieten van een kopje koffie. De eerste kilometers zitten er alweer op! Na een lange pauze laten we Workum achter ons en volgen we een tegelspoor door de weilanden. De volgende kilometers lopen we afwisselend op boereweggetjes en fietspaden langs weilanden en boerderijen. Het eerste dorp dat we tegenkomen is Allingawier, maar dat heeft niet zoveel te bieden. In het naastgelegen Exmorra kunnen we bij café en kunstcentrum De Golle terecht voor een verfrissend drankje. Hierna is het nog maar een paar kilometer lopen naar onze eindbestemming Bolsward. Eenmaal aangekomen in deze Hanzestad duiken we nog even het terras op voor een koud biertje voordat we onze tent opzetten op de stadscamping net buiten het centrum.
Stadscamping Bolsward in Bolsward
Dag 7: Bolsward – Harlingen (25km)
We laten Bolsward achter ons en langs industrieterrein en over boerenweggetjes lopen we richting Witmarsum. In het piepkleine dorpje Schettens stuiten we op een rustpunt in de achtertuin van een super lieve vrouw. We krijgen koffie en een paar stukken versgebakken brood met kaas. Ondertussen begint het te regenen en we zijn blij dat we even kunnen schuilen. Na de regenbui lopen we verder en niet veel later worden we verrast door de volgende plensbui. We kunnen nergens schuilen en binnen no time zijn we zeiknat. We lopen door het Flietsterbosk naar en nog voordat we daar zijn komt de volgende bui opzetten. Een vriendelijke schilder laat ons schuilen in zijn keet. Heel fijn! Na deze laatste regenbui lopen we weer verder en passeren we het dorpje Witmarsum. Na dit dorp brengt het pad ons door een stukje polderland en lopen we weer tussen de schapen door de schapenpoep. Dit is het mooiste stuk van de etappe. Tot aan het dorpje Arum lopen we door de boerenvelden langs het water. Na een korte stop in Arum vervolgen we de route naar het dorpje Kimswerd waar Grutte Pier zijn boerderij had. Een stevig standbeeld van deze legendarische vrijheidsstrijder en een gelijknamig café herinneren ons hier aan. Na een Grutte Pier biertje op het terras lopen we de laatste kilometers naar de volgende Elfstedenstad Harlingen. Onze eindbestemming voor vandaag.
Camping de Zeehoeve in Harlingen
Dag 8: Harlingen – Sint Annaparochie (36 km)
Vandaag hebben we een pittig dagje voor de boeg. We lopen de stad Harlingen uit en via een regionale weg komen we al snel in Wijnaldum. Na een korte stop lopen we verder langs boerderijen met windmolens tot we in het dorpje Herbaijum aankomen waar we ook weer even pauzeren. Het pad is tot nu toe nog niet heel boeiend. Een paar kilometer verder ligt de volgende Elfstedenstad op ons te wachten. In Franeker ploffen we neer op een terras in het centrum voor een kop koffie. Daarna lopen we via het kleine dorpje Schalsum naar het nog kleinere dorpje Boer. Bij het schattige rode kerkje nemen we weer even een pauze. Via het dorpje Ried lopen we over een schelpenpaadje langs het water. In de verte zien we de koepelkerk van Berlikum al aan de horizon verschijnen. In Berlikum komt Sandra ons vergezellen en duiken we bij de enige eetgelegenheid van het dorp het terras op voor een hapje en drankje. Daarna is het nog een paar kilometer strompelen naar de camping. We made it!
Camping de Blikvaart in Sint Annaparochie
Dag 9: Sint Annaparochie – Blije (27km)
Omdat Linda helaas teveel last heeft van haar knie besluit ze niet meer mee te lopen. Samen met Sandra loop ik verder. Het eerste dorp waar we doorheen komen is Sint Annaparochie en dat laten we ook al snel weer achter ons. De route is een beetje rechttoe rechtaan tot we bij het piepkleine dorpje Alde Leie aankomen. Vervolgens lopen we over een lange sfeerloze asfaltweg naar Hallumerhoek. Daarna wordt de route wat interessanter. We lopen door de velden achter het dorpje Marrum langs. Links van ons draaien een aantal windmolens en ligt een kleurrijk bloemenveld met de zeedijk op de achtergrond. Uiteindelijk bereiken we het dorpje Ferwert waar we neerploffen in het plaatselijke café voor een hapje en een drankje. Na een lange pauze lopen we weer verder en via de hoogste terp van Friesland in Hegebeintum komen we uiteindelijk aan op de camping in de buurt van Blije.
Camping de Blijer Wadden in Blije
Dag 10: Blije – Wouterswoude (23km)
We gaan weer vroeg op pad. De eerste kilometers lopen we in rechte lijnen langs het piepkleine dorpje Lichtaard richting Elfstedenstad Dokkum. Het laatste stuk lopen we over een fietspad langs het water tot we bij een industrieterrein aankomen. Een paar kilometer verderop ligt het charmante centrum van Dokkum waar we op een terrasje genieten van een welverdiend bakje koffie met oranjekoek. Na een lange pauze laten we Dokkum weer achter ons en lopen we verder over vrij sfeerloze rechte wegen totdat we voorbij het dorpje Driesum op de camping aankomen. Afgezien van Dokkum is het vandaag helaas niet zo’n boeiende dag op het Elfstedenpad.
Camping de Zandhorst in Wouterswoude
Dag 11: Wouterswoude – Leeuwarden (34km)
Laatste dagje! We lopen weer terug naar het Elfstedenpad en komen al snel in het dorpje Damwoude terecht. Omdat alles nog dicht is, laten we het dorp ook al snel weer achter ons en volgen we de route naar het volgende dorpje Rinsumageast. Vanaf hier lopen we een lang recht stuk langs het Eeltjemeer totdat we bij landhuis de Klinze in Oudkerk aankomen. Het waait hard en we krijgen de ene bui na de andere op ons hoofd. De route loopt door Oudkerk en vervolgens via een mooi bos naar Oenkerk. Bij brasserie Stania State kunnen we gelukkig terecht voor een lange pauze en een heerlijk kopje koffie met gebak. Daarna lopen we in een stuk door langs de beroemde Elfstedentocht brug en via de dorpjes Miedum, Lekkum en Snakkerburen naar onze eindbestemming Leeuwarden. Moe en voldaan strompelen we uiteindelijk het plein voor de Oldehove toren op en bij de VVV halen we onze laatste stempel.
